Wpis Skład tek­stu indeks przed­sta­wia wia­do­mo­ści na temat umiesz­cze­nia w dziele i for­ma­to­wa­nia indeksu, ina­czej zwa­nego skorowidzem. 

Czas indeksu

Indeks można przy­go­to­wać dopiero po cał­ko­wi­tym zakoń­cze­niu składu tek­stu, po wpro­wa­dze­niu osta­tecz­nej korekty. Cały tekst i cały doku­ment ma przy­jąć osta­teczną formę, gotową do publi­ka­cji. Pomi­jam rzecz jasna wyni­kowy plik pdf z ozna­czo­nym spe­cy­fi­ka­cjami dru­karni, już gotowy do wydruku. Cho­dzi o to, by już nie było miej­sca na żadną zmianę pagi­na­cji, bo wła­śnie pagi­na­cja jest klu­czowa w przy­go­to­wa­niu indeksu.

Rodzaje indeksów

Kilka rodza­jów indek­sów:
1. oso­bowy − alfa­be­tyczny wykaz osób, mał­żeństw, rodów itp.
2. geo­gra­ficzny − alfa­be­tyczny zestaw nazw geo­gra­ficz­nych (np. jezior, miast, rzek, państw, regio­nów, gór, pół­wy­spów)
3. tytu­łowy − alfa­be­tyczny spis tytu­łów dzieł, cza­so­pism
4. rze­czowy (ina­czej przed­mio­towy) − alfa­be­tyczny spis omó­wio­nych w dziele tema­tów (tema­tami mogą być m.in. różne zja­wi­ska, pro­cesy, wyda­rze­nia histo­ryczne, nazwy instytucji.

Co można objąć indeksacją?

Pod­stawą two­rze­nia indeksu powi­nien być tekst główny dzieła wraz ze wszyst­kimi rodza­jami przy­pi­sów. Indek­sa­cją można objąć rów­nież mate­riały wpro­wa­dza­jące do dzieła (wstępy, przed­mowy, z wyjąt­kiem przed­mów hono­ro­wych, następ­nie mate­riały uzu­peł­nia­jące tekst główny (tabele, pod­pisy do zdjęć).

Oczy­wi­ście do każ­dego hasła winna być przy­pi­sana pagina, nie zaś numer roz­działu, czy para­grafy tek­stu, z wyjąt­kiem takich sytu­acji, że poda­nie numeru para­grafu stwo­rzy lep­szą orien­ta­cję dla czy­tel­nika niż numer strony. W tym ostat­nim przy­padku, tuż po tytule indeksu należy podać infor­ma­cję, że umiesz­czone numery są nume­rami paragrafów. 

Wskaź­niki inne niż numery możemy sto­so­wać w dzie­łach o cha­rak­te­rze sce­nicz­nym. Można wtedy podać numer aktu, sceny, wiersza. 

Jeśli sto­su­jemy zwy­cza­jowe ozna­cze­nie haseł w postaci nume­rów stron, powinny one poja­wiać się wzra­sta­jąco, oddzie­lone przecinkami. 

Umiejscowienie indeksu

Indeks umiesz­czamy zawsze na końcu dzieła, przed wyka­zem ilu­stra­cji i tabel i ewen­tu­al­nie przed spi­sem tre­ści, jeśli taki znaj­dzie się na końcu książki. Możemy go zbu­do­wać w dwóch lub nawet trzech łamach, wszystko zależy od dłu­go­ści poszcze­gól­nych haseł. Jeśli zda­rzy się hasło, które wraz ze wskaź­ni­kiem nie mie­ści się w jed­nym wier­szu, możemy prze­nieść do wier­sza kolej­nego z odpo­wied­nim wcię­ciem, jed­nak innym niż wcię­cie dla pod­ha­seł. Pod­ha­sła skła­damy z wcię­ciem większym.

Szeregowanie indeksów

Indeksy sze­re­guje się w nastę­pu­ją­cej kolej­no­ści:
1. indeks oso­bowy
2. indeks geo­gra­ficzny
3. indeks tytu­łowy
4. indeks rzeczowy

Pismo dla indeksu

Indeks skła­damy tym samym kro­jem pisma co tekst dzie­łowy, czy inne mate­riały uzu­peł­nia­jące dzieła. Sto­su­jemy jedy­nie mniej­szy sto­pień pisma (z reguły o 1, 2 punkty) i mniej­szą niż główna inter­li­nią. Indeks sto­so­wany np. w książ­kach o cha­rak­te­rze infor­ma­cyj­nym ma być bar­dzo czy­telny, a jego układ nie­zwy­kle przej­rzy­sty. Nie uży­wamy zby­tecz­nych zna­ków prze­stan­ko­wych. Prze­cinki mię­dzy poszcze­gól­nymi hasłami a wskaź­ni­kami też nie są konieczne, by nie zabu­rzyć czy­tel­no­ści cało­ści. Prze­cinki wsta­wiamy jedy­nie chcąc oddzie­lić od sie­bie paginy. Na końcu hasła nie wsta­wiamy kropki. Mię­dzy hasłem a paginą jest pół­fi­re­towy odstęp. Zobaczmy na przy­kład poniżej:

Jeśli chcemy spe­cjal­nie ozna­czyć miej­sca (paginy), które wska­zują na obec­ność ilu­stra­cji w dziele lub jakieś wyjąt­kowo szcze­gó­łowe omó­wie­nie danego hasła, można owe paginy pogru­bić (odmiana bold lub semi­bold) lub pochy­lić. W naszym przy­padku spe­cjal­nie dobra­łam odmianę bold, by wyraź­nie zoba­czyć to wyróż­nie­nie. Infor­ma­cja o wyróż­nie­niu powinna zostać wyja­śniona na początku indeksu. Zobaczmy poniżej:

Indeks z odsyłaczem

Możemy budo­wać indeksy, w któ­rych hasła posia­dają odsy­ła­cze w postaci skrótu zob. (zobacz). Skrót ten kie­ruje nas do innego hasła w indeksie. 

Zakończenie

Indeks z praw­dzi­wego zda­rze­nia, czyli taki, który wier­nie oddaje to, co chcemy w nim zawrzeć, powi­nien być spo­rzą­dzony przez redak­tora dzieła, który zna dzieło naj­le­piej. Dla pro­jek­tanta pozo­staje czyn­ność wkle­je­nia indeksu w odpo­wied­nie miej­sce w książce. 

Źró­dła: Adam Wolań­ski Edy­cja tek­stów. Prak­tyczny porad­nik, oraz Michael Mit­chell i Susan Wight­man Typo­gra­fia książki. Pod­ręcz­nik projektanta