Budowa książki

Skład tek­stu budowa książki to wpis, który przed­sta­wia struk­turę książki.

Książka składa się z trzech odręb­nych czę­ści:
1. mate­riały wpro­wa­dza­jące
2. część zasad­ni­czą dzieła
3. mate­riały uzupełniające.

Materiały wprowadzające

Znaj­dują się na początku dzieła. Należą do nich:
1. strona przed­ty­tu­łowa (szmuc­ty­tuł)
2. strona przy­ty­tu­łowa (fron­ty­spis)
3. strona tytu­łowa
4. strona redak­cyjna z infor­ma­cjami o wydawcy i tytu­łach praw­nych do utwo­rów
5. spis tre­ści
6. przed­mowa
7. wykaz ilustracji.

Rozkład stronic w materiałach wprowadzających

Poni­żej przed­sta­wiam sche­mat naj­prost­szego uło­że­nia mate­ria­łów wpro­wa­dza­ją­cych, zawie­ra­jący tylko karty tytu­łowe, czyli tzw. czwórkę tytu­łową. Oprócz czwórki tytu­ło­wej spo­ty­kamy też dwójkę tytu­łową, w skład któ­rej wcho­dzą jedy­nie strona tytu­łowa i strona redakcyjna.

Czwórka tytułowa

Strona przedtytułowa (szmuctytuł)

Na tej stro­nicy jest umiesz­czony jedy­nie tytuł książki, cza­sem też ilustracja.

Strona przytytułowa (frontyspis)

Na tej stro­nie umiesz­cza się spis dzieł autora lub strona pozo­staje waka­tem (wakat − pusta strona)

Strona tytułowa

W zależ­no­ści od tema­tyki dzieła kartę tytu­łową powinno się skła­dać odno­śnym kro­jem pisma. Dodat­kowo nie powinno się sto­so­wać wię­cej niż trzy kroje. Układ strony tytu­ło­wej może być asy­me­tryczny (wyrów­nany np. do lewej strony) lub osiowy. Wyko­rzy­sta­nie ele­men­tów gra­ficz­nych na stro­nie tytu­ło­wej zwięk­sza atrak­cyj­ność dzieła i infor­muje o tre­ści książki.

Strona redakcyjna

Strona redak­cyjna zawiera infor­ma­cje poda­wane przez wydaw­nic­two. W związku z tym zależą w cało­ści od wydaw­nic­twa i typu publi­ka­cji. Znaj­duje się na stro­nie kolej­nej po stro­nie tytu­ło­wej dzieła, jako ostat­nia strona tzw. czwórki lub dwójki tytułowej.

Poni­żej podaję typową kolej­ność infor­ma­cji, które możemy zamie­ścić na stro­nie redak­cyj­nej:
1. nazwa wydawcy, adres i adres inter­ne­towy
2. miej­sce i data wyda­nia
3. nota o pra­wach autor­skich (Copy­ri­ght ©)
4. opis biblio­gra­ficzny (CIP) – ma szcze­gólne zna­cze­nie dla ksią­żek o cha­rak­te­rze nauko­wym, infor­ma­cyj­nym i tech­nicz­nym. Ma zostać umiesz­czony na stro­nie redak­cyj­nej dokład­nie w takiej for­mie w jakiej zosta­nie spo­rzą­dzony przez Biblio­tekę Naro­dową, z zacho­wa­niem wszyst­kich zna­ków umow­nych.
5. Mię­dzy­na­ro­dowy Znor­ma­li­zo­wany Numer Książki (ISBN) – składa się z trzy­na­stu cyfr. Przy­znaje go kra­jowe Biuro ISBN. Numer ten pozwala księ­gar­niom odna­leźć książkę i wydawcę. Dodat­kowo jeśli książkę publi­kuje się w twar­dej i mięk­kiej opra­wie, będzie wtedy posia­dała dwa numery, z dopi­skiem rodzaju oprawy.
6. zastrze­że­nie praw autor­skich
7. nazwa i adres dru­karni
8. skład i łama­nie
9. redak­tor
10. korek­tor
11. pro­jekt okładki

Numer ISBN

Skła­dowe ele­menty numeru ISBN oddziela się łącz­ni­kiem. Poni­żej podaję obja­śnie­nie ele­men­tów przy­kła­do­wego numeru ISBN.

Część zasadnicza książki

Treść dzieła jest czę­ścią zasad­ni­czą książki. Dodat­kowo jest to na ogół proza, zło­żona z aka­pi­tów. Jeśli książka zło­żona jest z roz­dzia­łów i pod­roz­dzia­łów wtedy okre­ślamy je jako tytuły i pod­ty­tuły. Tekst bez tych okre­śleń nazywa się tek­stem głów­nym lub dziełowym.

W więk­szych książ­kach tekst główny dzie­limy jesz­cze na czę­ści, z któ­rych każda ma wła­sną kartę tytu­łową, zwaną wewnętrzną kartą tytułową.

Gdy w dziele wystę­pują puste stro­nice, nazy­wamy je waka­tami. Mogą się poja­wić wtedy, gdy począ­tek każ­dego roz­działu zapro­jek­tu­jemy na stro­nie recto (nie­pa­rzy­stych stro­nach dokumentu).

Materiały uzupełniające

Na zakoń­cze­nie wpisu krótka infor­ma­cja na temat mate­ria­łów uzu­peł­nia­ją­cych. Sta­no­wią one koń­cową część książki, którą umiesz­czamy za tek­stem głów­nym. Obej­mują:
1. aneks (doda­tek) i infor­ma­cjami obja­śnia­ją­cymi treść tek­stu dzie­ło­wego
2. biblio­gra­fię (wyszcze­gól­nie­nie publi­ka­cji wystę­pu­ją­cej w dziele)
3. słow­ni­czek (ina­czej nazy­wany glo­sa­riu­szem), który obja­śnia ter­miny użyte w dziele
4. indeks (ina­czej sko­ro­widz), który odsyła do kon­kret­nych stron, na któ­rych wyróż­niamy zagad­nie­nia i nazwy