scroll

Skład tekstu formaty

Skład, 8 grudnia 2021

Skład tek­stu for­maty to wpis, który przed­sta­wia for­maty publi­ka­cji, jakie możemy zasto­so­wać. Pro­jek­to­wa­nie publi­ka­cji roz­po­czy­namy bowiem zawsze od wyboru for­matu książki. Jest więc to pierw­sza naj­waż­niej­sza decy­zja makro­ty­po­gra­ficzna w całym pro­ce­sie projektowania.


Format publikacji zależy od:

1. Cha­rak­teru publi­ka­cji – książki prze­zna­czone dla czy­tel­nika, jako maso­wego odbiorcy można dru­ko­wać na stan­dar­do­wym, prak­tycz­nym for­ma­cie, jed­nak do dzieł nauko­wych czy lite­rac­kich lepiej wybrać więk­szy format
2. Budżetu autora książki – cena za wydru­ko­wa­nie książki zależy m.in. od wybra­nego for­matu dzieła
3. Miej­sca umiesz­cze­nia książki – czy jest prze­zna­czona do nosze­nia przy sobie, czy może jest to dzieło, które uło­żymy w biblioteczce.


Standardy formatowe

Na świe­cie obo­wią­zują pewne stan­dardy for­ma­towe. Są one okre­ślone przez dwa źródła:


Normę ISO 216 (dawniej norma DIN)


Skład tekstu formaty

For­maty C – to for­maty kopert. Takim stan­dar­do­wym jest C6 (114162 mm) zwany pocz­tów­ko­wym”, ponie­waż kartki pocz­towe naj­czę­ściej pro­du­kuje się wła­śnie w tym for­ma­cie. Dodat­kowo norma ISO 216 wyróż­nia for­maty DL, któ­rych używa się w pro­jek­to­wa­niu ulo­tek i fol­de­rów. I są to: DL 99 × 210 mm oraz DL 110 × 220 mm.

For­mat B – jest to pod­sta­wowy for­mat w branży dru­kar­skiej. Wpro­wa­dzono go wraz z for­ma­tem C jako uroz­ma­ice­nie wyro­bów poli­gra­ficz­nych. Mają iden­tyczną pro­por­cję boków, jed­nak powierzch­nia ich arku­sza zero­wego jest więk­sza niż 1 m². Sze­re­giem B okre­śla się rów­nież naj­czę­ściej for­mat maszyn drukarskich.


Normę amerykańską


Skład tekstu formaty

Dodat­kowo jesz­cze posłu­gu­jemy się poję­ciami for­matu netto i brutto (for­mat surowy). For­mat netto jest to for­mat po obcię­ciu spa­dów, ina­czej roz­miar goto­wego pro­duktu poli­gra­ficz­nego (są to wła­śnie przed­sta­wione wyżej for­maty). For­mat brutto (for­mat surowy) jest to for­mat arku­sza przed przy­cię­ciem spa­dów do osta­tecz­nego for­matu publikacji.

Jed­nak wcale nie musimy posił­ko­wać się poda­nymi for­ma­tami. Jeśli nasze dzieło tego wymaga, możemy zasto­so­wać inne for­maty publi­ka­cji. Wszystko zależy od naszego wyboru, jeśli rzecz jasna możemy go sami dokonać.

Można wybrać stro­nice wąskie. Z takimi stro­ni­cami dobrze się pra­cuje przy dużych for­ma­tach. Jedną z przy­czyn sto­so­wa­nia wąskich stro­nic jest ich elegancja.


Formaty zgodne ze złotym podziałem (mm) i zbliżone

111×178 , 125 ×200, 125×205, 125×195, 125×197, 140×210, 165×235, 105×177, 133×208


Propozycje proporcji stronic

1 : 2 | 8 : 15 | 3 : 5 | 2 : 3 | 1 : √2 | 3 : 4 | 4 : 5 | 8 : 9 | 11